Efekty lecznicze oraz psychoaktywne związane z marihuaną są spowodowane unikatowymi strukturami chemicznymi (kannabinoidami) znajdującymi się w każdej roślinie. Do tej pory zidentyfikowano 86 kannabinoidów. Głównym składnikiem psychoaktywnym w marihuanie jest delta-9-tetrahydrokannabinol, powszechnie określane jako THC (choć niektóre systemy nazewnictwa odnoszą się do substancji jako delta-9-THC). Inne kannabinoidy, oprócz THC, zawierają elementy lecznicze lub psychoaktywne.
Kannabidiol (CBD), kannabinol (CBN), THCV, CBG, CBC, delta-8-THC, CBL, CBT należą do wielu innych występujących w marihuanie kannabinoidów. Większość z nich posiada właściwości psychoaktywne i/lub farmakologiczne, podobnie jak wiele innych syntetycznych analogów kannabinoidów.
Ze względu na psychoaktywną naturę delta-9-THC w marihuanie, regularnie stosuje się je do pomiaru mocy rośliny. THC zazwyczaj występuje w stężeniach poniżej 0,5% dla nieaktywnych konopi, od 2 do 3% w przypadku liści marihuany, oraz od 4 do 20% w przypadku marihuany o wyższej jakości. W pąkach bez nasion, znanych jako sensimilla, znajdują się najwyższe stężenia THC (od 10 do 20% lub nawet więcej). Wyższe stężenia THC można znaleźć w ekstraktach, tonikach oraz haszyszu (skoncentrowana żywica cannabis).
Doustne dawki THC wahają się od 2,5 do 20 miligramów (cele terapeutyczne). Regularny joint (1 gram 2,5% liści lub 0,5 grama 5% liści) zazwyczaj zawiera 25 miligramów THC. Ponad połowa tej ilości jest zasadniczo niszczona przez spalanie lub znajduje się w dymie, który ulatuje. Około 14 do 50% THC z typowego jointa trafia do krwiobiegu, co powoduje, że rzeczywista dawka wziewna wynosi od 3 do 12 miligramów.
THC nie występuje naturalnie w aktywnej formie w roślinie cannabis. Występuje ono w kwasowej postaci, zwanej kwasem tetrahydrokannabinolowym lub kwasem THC (THCA). Po spaleniu lub podgrzaniu w trakcie gotowania, THCA szybko przekształca się w aktywne THC, podczas reakcji termicznej zwanej dekarboksylacją. W przeciwieństwie do THC, mamy bardzo mało informacji na temat THCA. Wiemy, że nie posiada działania psychoaktywnego, ale jak odkryto, posiada właściwości modulujące układ immunologiczny (podobnie jak inne kannabinoidy).
Jedzenie surowej marihuany nie powoduje silnych efektów psychoaktywnych, ponieważ THCA jest zasadniczo nieaktywne. Jednak wraz z upływem lat, pewien procent THCA ulega dekarboksylacji. Żywica marihuany w haszyszu zazwyczaj zawiera bardzo wysoki poziom aktywnego THC.
CBD jest kolejnym najczęściej występującym kannabinoidem. CBD faktycznie nie posiada żadnych zauważalnych efektów psychoaktywnych i nie współdziała z receptorami kannabinoidów w organizmie. Mimo to wiele dowodów wskazuje, że CBD posiada cenne właściwości lecznicze. Działa w porozumieniu z THC, wzmacniając jego efekty medyczne i łagodząc skutki psychoaktywne. Niektórzy badacze uważają, że CBD posiada właściwości anty-psychotyczne, które zmniejszają reakcje lękowe oraz panikę wywoływaną THC. Wstępne leczenie myszy za pomocą CBD prawie trzykrotnie poziom THC w mózgu, co wskazuje, że może zwiększać skuteczność innych leków. Kannabinoidy współpracują ze sobą zapewniając pożądany efekt.
Jeśli przyjmowane samodzielnie, CBD posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwpadaczkowe, uspokajające i neuroprotekcyjne. Jest to również potężny środek przeciwutleniający i może chronić przed uszkodzeniami chemicznymi spowodowanymi utlenianiem. Badania laboratoryjne oraz zwierzęce sugerują, że CBD może także chronić przed występowaniem chorób takich jak cukrzyca, niektóre rodzaje nowotworów, reumatoidalne zapalenie stawów, uszkodzenia mózgu oraz nerwów w wyniku udaru, alkoholizm, choroba Huntingtona, a nawet infekcje prionowe takie jak „szalona krowa”.
CBD jest jednym z głównych składników preparatu Sativex, który dostarcza firma GW Pharmaceuticals znajdująca się w Wielkiej Brytanii. Sprej zawiera CBD oraz THC i został zatwierdzony do leczenia stwardnienia rozsianego w Kanadzie. GW znajduje się w czołówce badań nad CBD i planuje badania jego skuteczności w leczeniu zapalenia stawów, zapalnych chorób jelit, zaburzeń psychotycznych oraz padaczki.
